“Met deze woorden opent Femke het gesprek.”
Femke heeft veel verlies meegemaakt: de echtscheiding van haar ouders, het
dodelijk ongeluk van haar zusje en het verlies van haar dochtertje. Dit heeft
veel invloed gehad op haar verdere ontwikkeling. Soms schakelde ze hulp in
van buitenaf, omdat je zoiets niet altijd alleen kan.
“In een klap was ik een andere vrouw.”
Het voelde zo zwaar op mijn hart
Mijn 18 jarige zusje verongelukte in een nacht
tijdens een noodlottig verkeersongeval.
Ze wilde graag naar huis en al lopend naar de bus is
het misgegaan. We weten niet precies wat er is
gebeurd. Mijn leven is voor altijd veranderd en
door deze nacht nooit meer hetzelfde. Het is
zo moeilijk te bevatten dat ze er van het ene op
het andere moment niet meer was. Dat is het
trauma dat het brengt.
Ik voelde zo het verdriet en hoorde later dat
hoe meer je van iemand houdt hoe meer en
hoe langer je verdrietig bent. Daardoor wist ik
dat we van elkaar hielden. Dat zeiden we nooit
tegen elkaar. Daar dacht ik ook nooit over na.
Je bent gewoon zusjes. Nu laat ik dat wel vaker
zien omdat ik dit allemaal weet.
Ik wilde dat verlies nooit meer
In een klap was ik een andere vrouw. Ik kende mijn man pas een jaar toen mijn zusje wegviel en ondanks alles is hij bij me gebleven. Ik was bang om zelf kinderen te krijgen, omdat ik nooit meer dat verlies wilde. Na tien jaar samen kwamen we op het punt dat ik het eindelijk aandurfde, een zwangerschap. Wat waren we blij met ons mooie gezin. Toen ons zoontje drie weken oud was, overleed van de een op de andere dag het zoontje van vrienden. Dit was zo erg en het had ook veel impact op ons gezin.
Toen ik zwanger was van ons tweede kindje lieten we, bij 20 weken, een pretecho maken. Heel onbezorgd zoals dat toen ging. Je gaat iets leuks doen en dan blijkt het heel erg. Op de echo bleek dat het er niet goed uitzag. Hierdoor werd de volgende dag alles in gang gezet. Er waren in twee ziekenhuizen meerdere onderzoeken en gesprekken nodig. Ons meisje bleek erg gehandicapt, haar hersentjes waren nauwelijks ontwikkeld en ze had ook een open ruggetje.
Het was heel veel
We moesten een keuze maken over leven en dood. Wat als we dit kindje zouden laten komen? Misschien ging ze wel dood in mijn buik of na negen maanden of na negen jaar. Ze wisten ook niet of het gevaarlijk voor mij zou worden. Niemand kon echt voorspellen of garanderen hoe het verloop zou zijn. Ik voelde haar al bewegen en dan is het zo onwerkelijk, dat zij dat buiten mijn buik niet meer zou kunnen. Allerlei gedachtes en gevoelens kwamen er bij mij op: kunnen wij dit wel, je schuldig voelen over de beslissing die je moet maken, we hadden nog een kindje om voor te zorgen. Ik kon me er moeilijk iets bij voorstellen. Mijn man had er een duidelijker beeld bij en wist sneller een keuze voor zichzelf te maken. Ik had het nodig echt eerst alle onderzoeken en gesprekken te ondergaan om een besluit te kunnen nemen.
Ze was wel welkom
Je kan deze keuze maar 1x maken. Het is heel moeilijk en dubbel. Het is wel je kindje. Als de natuur beslist, dan wordt op die manier de keus gemaakt.
Dat is niet gebeurd. Als ze nou overleden was in mijn buik dan was dat ook heel erg verdrietig maar had ik niet die keus hoeven maken.
Soms snapte ik ook niet dat het verdriet zo intens kon zijn. We zijn haar al vroeg verloren, is het dan wel erg genoeg? De maatschappelijk werkster vertelde ons dat meer dan 80% van de stellen die zo’n verlies meemaken uit elkaar gaan. Daar schrok ik wel van, was die impact echt zo groot? Jaren later denk ik: “Dat hebben wij goed gedaan.”
Mijn weg is niet jouw weg
Een man ervaart zo’n verlies anders dan een vrouw. Hij dacht eraan tijdens zijn werk, het sporten en hoefde er niet altijd over te praten. Voor mij was het belangrijk om erover te praten. Iedereen doet het op zijn eigen manier en dat is ook het lastige: er is geen gebruiksaanwijzing voor.
We hebben het echt samen gedaan
We hebben het graf bij mijn zusje, dat in de toekomst ooit voor mij zou zijn, aan ons dochtertje gegeven. Mijn man heeft met ons zoontje samen het grafje gegraven. Toen wij naar het kerkhof gingen, stonden de opa’s en oma’s in een haag bij de deur. Wij stapten met het mandje en ons zoontje de auto in om haar te begraven. Ik heb ons zoontje daar het boekje voorgelezen van “Kikker en het vogeltje”. We hebben er bloemen neergelegd en zijn toen naar huis gegaan. We hebben het echt samen gedaan. Er was zo’n verbondenheid tussen ons samen.
*De naam van Femke is gefingeerd i.v.m. privacy.
Helpende tips van Femke:
Zoek fijne mensen om je heen waarbij je je veilig voelt. Dan durf je eerder je verhaal te delen.
Doe wat goed voor jou voelt, dat klopt en daar mag je op vertrouwen
Als je verdriet te groot is of je het niet kwijt kan, zoek een manier die bij jou past. Dit kan van alles zijn: bewegen, creatief bezig zijn, praten, enz. Zoek eventueel een therapeut die jou hierbij kan helpen.
Laat elkaar vrij in het verwerken van je verdriet. Word je bewust van de manier waarop je partner en ook jij ermee omgaat. Het is niet dat 1 manier goed is of de beste is.
Hoe klein kinderen ook zijn, maak het wel bespreekbaar. Betrek ze erbij en vraag of je kind mee wil. Als ze meegaan weten ze ook waar je het over hebt. Je hoeft ze hier niet voor te behoeden, ze kunnen het heel goed zelf aangeven.
Soms zeggen mensen goedbedoeld: “het leven gaat door”. Deze woorden zijn niet helpend want voor mensen die er middenin zitten staat het leven op dat moment stil.
Zeg niet niets, ook al is het heftig of moeilijk. Je kan wel zeggen dat je iets wil zeggen, maar niet weet wat. Op die manier ben je er wel voor ze.